Chắc hẳn bạn đã từng biết đến hệ mặt trời hay thái dương hệ đúng không? Bạn có rất nhiều câu hỏi liên quan đến hệ mặt trời và mong muốn được giải đáp một cách chính xác nhất? Hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu cụ thể hơn ngay sau đây nhé!
Hệ mặt trời là gì?
Hệ mặt trời là một hành tinh có Mặt Trời nằm ở trung tâm và các thiên thể nằm trong phạm vi lực hấp dẫn của hệ mặt trời. Tất cả các hành tinh này được hình thành từ sự suy sụp của một đám mây phân tử khổng lồ cách đây khoảng 4,6 tỷ năm về trước.
Vậy hệ mặt trời bao nhiêu tuổi? Các vân thạch hay là các mảnh đá vũ trụ rơi xuống Trái Đất đã giúp cho các nhà khoa học tìm hiểu được tuổi của hệ mặt trời. Một số mảnh nhỏ hay còn gọi là các thiên thạch đã vỡ ra từ Mặt Trăng cũng như các hành tinh khác đã mang đến cho chúng ta những thông tin khoa học thú vị về đặc điểm hóa học cũng như lịch sử của những nơi mà chúng đã được sinh ra.
Những mảnh khác vẫn bay trong hệ mặt trời từ khi đám mây bụi nguyên thủy kia tan rã, trước khi các hành tinh trong hệ được hình thành. Thiên thạch Allende rơi xuống Trái Đất vào năm 1969 và đã vỡ ra trên địa phận nước Mexico là thiên thạch xưa nhất mà chúng ta biết đến và nó có niên đại là 4,55 tỷ năm.
Có bao nhiêu hệ mặt trời trong ngân hà?
Thực tế thì trong dải ngân hà chỉ có chứa duy nhất một hệ mặt trời mà thôi. Phần đa thì các thiên thể sẽ quay xung quanh Mặt Trời. Khối lượng của nó tập trung chủ yếu vào các hành tinh có mặt phẳng quỹ đạo và quỹ đạo hình elip gần tròn.
Ngoài ra, trong hệ mặt trời còn chứa đến 2 vùng tập trung bởi các thiên thể nhỏ hơn nhiều. Lực hấp dẫn sẽ được bắt đầu từ hành tinh chính cùng với các hành tinh lùn khác. Đồng thời, sẽ có hàng nghìn những thiên thể nhỏ nằm ở giữa và di chuyển tự do tại 2 vùng. Tất nhiên chúng cũng có kích thước thay đổi, có thể kể đến như sao chổi, bụi thiên hành tinh, centaurs…
Không chỉ thế, hệ mặt trời cũng có một số sao chổi bao gồm nhân rắn chứa bụi cùng với nước đá có đuôi hơi nước. Chúng đều sở hữu kích thước hàng triệu km và quay quanh Mặt Trời theo quỹ đạo hình elip.
Hệ mặt trời có bao nhiêu hành tinh?
Hệ mặt trời có mấy hành tinh cũng là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Câu trả lời là hệ mặt trời bao gồm nhiều hành tinh, đó chính là Mặt trời và 9 hành tinh quay quanh nó theo các quỹ đạo elip gần tròn. Vòng trong bao gồm 4 hành tinh dạng rắn như: sao Kim, sao Thủy, Trái Đất, sao Hỏa còn vòng ngoài có 5 hành tinh dạng khí là sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương và hành tinh thứ 9 mới được phát hiện vào đầu năm 2016.
Kể từ năm 1930, khi phát hiện ra sao Diêm Vương (Pluto) thì mọi người đều sẽ được nghe về 9 hành tinh trong hệ mặt trời của chúng ta. Tuy nhiên vào những năm 1990 thì các nhà thiên văn học đã tranh luận về việc Pluto có phải là một hành tinh hay không. Quyết định đã gây nhiều tranh cãi vào năm 2006 của hội Thiên văn học Quốc tế khi gọi sao Diêm Vương là hành tinh lùn và đã loại bỏ nó ra khỏi danh sách các hành tinh thực có trong hệ mặt trời. Vì vậy mà sẽ có 8 hành tinh được kể như trên.
Ngày nay thì các nhà thiên văn học đang tìm kiếm một hành tinh khác trong hệ mặt trời của chúng ta, chính là hành tinh thực thứ 9. Sau khi đã tìm được bằng chứng vào ngày 20/1/2016 về “ hành tinh thứ 9” lớn gấp 10 lần khối lượng của Trái đất và cũng lớn hơn 5000 lần khối lượng của sao Thiên Vương.
Mặt Trời hay sao mẹ với nguồn sáng vô tận, được coi là trung tâm của hệ mặt trời. Mặt trời cũng là ngôi sao sáng nhất cung cấp năng lượng, ánh sáng cho các hành tinh khác.
Trên Mặt Trời luôn luôn xảy ra các phản ứng hạt nhân và sinh ra lượng nhiệt vô cùng lớn, nó tỏa ra khắp các hành tinh. Sao mẹ tự mình sinh ra năng lượng và tạo ra lực hấp dẫn khiến cho các hành tinh khác quay bao quanh nó với các quỹ đạo khác nhau. Dưới đây là đặc điểm của 9 hành tinh trong hệ mặt trời:
- Sao Thủy (Mercury)
Sao Thủy chính là hành tinh nằm gần nhất với Mặt Trời và nó cũng chỉ lớn hơn so với Mặt Trăng của Trái Đất một chút.
Sao Thủy được biết đến bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại, đặc biệt là có thể quan sát bằng mắt thường. Sao Thủy có bán kính là 2347,7km, khối lượng lên tới 3,3022x1023kg và có hình dạng cầu dẹt. Do nằm rất gần với Mặt Trời nên ban ngày sao Thủy bị hơ nóng bởi Mặt Trời và nhiệt độ có thể lên tới 450 độ C (840 độ F). Tuy nhiên vào ban đêm thì nhiệt độ lại hạ xuống cực thấp, có khi âm đến hàng trăm độ và dưới mức đóng băng.
Sao Thủy hầu như không có chứa không khí để có thể hấp thụ được các tác động của thiên thạch, do đó mà bề mặt của sao Thủy bị “rỗ” và có rất nhiều hố lớn tương tự như là Mặt Trăng.
Bên cạnh đó, sao Thủy cũng không hề có sự biến đổi thời tiết giống như là các hành tinh khác. Nếu nhìn từ Trái Đất thì sao Thủy có chu kỳ giao hội trên quỹ đạo xấp xỉ là 116 ngày, nhanh hơn hẳn so với các hành tinh khác. Sao Thủy cũng có trục nghiêng ở độ nghiêng thuộc loại nhỏ nhất, khoảng 1/30 độ và có độ lệch tâm quỹ đạo lại là lớn nhất.
- Sao Kim (Venus)
Sau sao Thủy chính là sao Kim – tên gọi tiếng Anh là Venus. Hành tinh thứ 2 trong hệ mặt trời này là một hành tinh cực kỳ nóng và nó còn nóng hơn so với sao Thủy. Với bầu không khí rất độc hại cùng áp suất ở trên bề mặt sao Kim mà nó có thể sẽ nghiền nát và giết chết bạn.
Sao Kim có kích thước và cấu trúc tương tự như với Trái đất. Tuy nhiên, bầu khí quyển của nó rất dày đặc và độc hại, giữ nhiệt trong “hiệu ứng nhà kính” mất kiểm soát. Đặc biệt, sao Kim chính là hành tinh quay chậm và quay theo hướng ngược lại so với hầu hết những hành tinh khác.
Sao Kim cũng được biết đến bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại và cũng có thể quan sát bằng mắt thường. Người Hy Lạp đã cho rằng sao Kim gồm có hai vật thể khác nhau bao gồm một bầu trời vào buổi sáng và một là vào buổi tối nên cũng gây ra nhiều báo cáo về vật thể bay không xác định.
Sao Kim có bán kính là 6051,8km; khối lượng khoảng 4,868x1024kg và chu kỳ quay là 224,7 ngày Trái Đất.
- Trái Đất
Hành tinh thứ 3 trong hệ mặt trời chính là Trái Đất, đây chính là hành tinh của chúng ta, nơi mà con người có thể sinh sống. Trái Đất là một hành tinh nước và có 2/3 hành tinh được bao phủ bởi đại dương. Bởi Trái Đất có bầu khí quyển rất giàu khí nitơ và oxy có thể duy trì sự sống nên hiện tại đây là hành tinh duy nhất mà con người có thể sinh sống.
Bề mặt của Trái Đất sẽ tự quay quanh trục của nó và có vận tốc là 467 mét/giây – tức là khoảng hơn 1.000 mph (1.600 kph) tại đường xích đạo. Trái Đất có đường kính là 12.760km, quỹ đạo 365,24 ngày và quay một vòng quanh Mặt Trời với vận tốc là 29km mỗi giây.
- Sao Hỏa (Mars)
Hành tinh thứ 4 trong hệ mặt trời chính là sao Hỏa hay còn được gọi là “hành tinh đỏ”. Sở dĩ sao Hỏa có cái tên này căn cứ vào đặc điểm của nó: oxit sắt trong bụi bẩn có mặt rất nhiều trên bề mặt của hành tinh này, từ đó làm cho bề mặt của nó hiện lên với màu đỏ đặc trưng.
Sao Hỏa là một hành tinh đất đá và rất lạnh, ngoài ra, nó cũng có những đặc điểm khá tương đồng với Trái Đất: có bề mặt đất đá, có núi, thung lũng và hệ thống bão trải dài từ vị trí những cơn bão lốc xoáy mang theo bụi, những cơn bão bụi nhấn chìm hành tinh. Trên sao Hỏa có bụi phủ kín bề mặt và cũng ngập tràn nước đóng băng. Nếu như sao Hỏa mà nóng lên thì sẽ ngập tràn trong nước lỏng. Vì vậy mà hiện sao Hỏa đang là một hành tinh lạnh và giống như sa mạc.
Sao Hỏa có bầu khí quyển quá mỏng nên nước lỏng khó có thể tồn tại được trên bề mặt. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã cho rằng sao Hỏa cổ đại từng có điều kiện để có thể tồn tại sự sống và hy vọng rằng các dấu hiệu về sự sống này có thể tồn tại được ở hành tinh này.
Sao Hỏa cũng được biết đến bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại và nó có thể quan sát bằng mắt thường. Sao Hỏa có đường kính là 6.787 km và có quỹ đạo là 687 ngày Trái đất.
- Sao Mộc (Jupiter)
Sao Mộc – tên tiếng Anh là Jupiter, là hành tinh thứ 5 trong hệ mặt trời. Sao Mộc chính là hành tinh lớn nhất trong hệ mặt trời sở hữu khối lượng cực lớn. Sao Mộc cũng là hành tinh khí khổng lồ bởi có chứa khí hiđrô và heli là chủ yếu.
Do kết quả của hiện tượng nhiễu loạn khí động và tương tác với những cơn bão tại biên đã làm cho lớp khí quyển bên ngoài cùng hiện lên với những dải mây ở độ cao khác nhau. Một đặc điểm nổi bật khác của sao Mộc chính là Vết đỏ lớn, một cơn bão khổng lồ đã được biết đến và nó tồn tại ít nhất là từ hàng trăm năm về trước. Sao Mộc có từ trường rất mạnh nên thu hút nhiều mặt trăng xung quanh. Nó trông giống như hệ mặt trời thu nhỏ vậy.
Sao Mộc cũng được biết đến bởi người La Mã và Hy Lạp cổ đại và có thể quan sát bằng mắt thường. Nó có đường kính lên tới 139.822 km và quỹ đạo quay là 11,9 năm Trái Đất.
- Sao Thổ (Saturn)
Sao Thổ – tên tiếng Anh là Saturn, đây là hành tinh thứ 6 tính từ Mặt Trời và cũng là hành tinh lớn thứ hai với kích thước và khối lượng chỉ sau sao Mộc. Sao Thổ có đường kính là 120.500 km và khối lượng là 5.684.6x1026kg, quỹ đạo quay là 29,5 năm Trái Đất. Sao Thổ là hành tinh có chứa rất nhiều khí hydro và heli nên nó cũng hút rất nhiều mặt trăng xung quanh.
Vào đầu năm 1600, khi lần đầu tiên nghiên cứu về sao, nhà khoa học Galileo Galilei đã cho rằng sao Thổ bao gồm có ba phần và Galileo Galilei đã nhìn thấy một hành tinh có vành đai, hành tinh có một vệ tinh lớn và hai vệ tinh nhỏ. Tuy nhiên đến hơn 40 năm sau thì Christiaan Huygens đã phát hiện ra đây là vành đai chứ không phải vệ tinh giống như Galileo đã nghĩ.
- Sao Thiên Vương (Uranus)
Sao Thiên Vương – tên tiếng Anh là Uranus, đây là hành tinh thứ 7 trong hệ mặt trời. Điểm đặc biệt là sao Thiên Vương là một hành tinh độc nhất và nó là một hành tinh khí khổng lồ, có đường xích đạo vuông góc với quỹ đạo và gần như là song song với mặt phẳng quỹ đạo của nó.
Sao Thiên Vương có màu lục lam đặc trưng bởi lượng khí metan có trong bầu khí quyển. Khí quyển của nó có thành phần cơ bản như là khí hidro và khí heli là chủ yếu, ngoài ra nó còn chứa thêm các hợp chất dễ bay hơi như: nước, amoniac, metan cùng với hidrocacbon.
Sao Thiên Vương có bầu khí quyển lạnh nhất trong số các hành tinh của hệ mặt trời, nhiệt độ của nó khoảng dưới 224 độ C. Ngoài ra, nó còn có hệ thống vành đai, từ quyển và các vệ tinh tự nhiên bao quanh.
Sao Thiên Vương được William Herschel phát hiện vào năm 1781, có đường kính là 51.120 km và quỹ đạo quay là 84 năm Trái Đất.
- Sao Hải Vương (Neptune)
Đây chính là hành tinh cuối cùng nằm trong hệ mặt trời và nó được biết đến với những cơn gió mạnh, nhanh hơn cả tốc độ của âm thanh. Sao Hải Vương nằm ở rất xa và cũng rất lạnh. Ước tính nó nằm cách xa gấp 30 lần tính từ khoảng cách từ Trái Đất cho tới Mặt Trời.
Sao Hải Vương được phát hiện vào năm 1846 và cũng là hành tinh duy nhất được phát hiện bằng sự tính toán bằng toán học. Nhà thiên văn học người Pháp là Alexis Bouvard đã phát hiện ra sự bất thường của nó trong quỹ đạo của sao Hải Vương nên đã đề nghị các nhà thiên văn học khác có thể gây ra một lực hút hấp dẫn. Khi đó, nhà thiên văn học Johann Galle người Đức đã sử dụng các phép tính nhằm hỗ trợ xác định hành tinh Hải Vương bằng kính thiên văn và họ đã xác định được sao Hải Vương lớn hơn khoảng 17 lần so với Trái Đất. Sao Hải Vương có đường kính là 49.530 km và quỹ đạo quay là 165 năm Trái đất.
- Hành tinh thứ 9 (Planet Nine)
Đây là hành tinh quay xung quanh Mặt Trời và nó cách xa gấp 20 lần so với quỹ đạo của sao Hải Vương. Sao Hải Vương có đường kính là 49,530 km, còn quỹ đạo quay của hành tinh kỳ lạ thứ 9 này ước tính xa hơn khoảng 600 lần so với quỹ đạo Mặt Trời tính từ ngôi sao.
Các nhà thiên văn học không thể trực tiếp quan sát được hành tinh thứ 9 mà nó được quan sát nhờ vào hiệu ứng hấp dẫn của nó đối với các hành tinh khác nằm trong vành đai Kuiper, một khu vực nằm ở phía rìa hệ mặt trời và là nơi mà các vật thể đóng băng còn sót lại từ sự ra đời của Mặt Trời và các hành tinh.
Mike Brown và Konstantin Batygin tại Viện Công nghệ California đã mô tả ra bằng chứng về sự tồn tại của hành tinh thứ 9 này ở một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Thiên văn. Nghiên cứu về hành tinh thứ 9 dựa trên các mô hình toán học và những mô phỏng của máy tính dựa trên những quan sát trong sáu Thiên thể vành đai Kuiper Belt khác nhỏ hơn so với quỹ đạo phù hợp trong một vấn đề tương tự.
Tuy nhiên, hiện tại NASA cho rằng sự tồn tại của hành tinh này chỉ là giả thuyết vì chưa một ai có thể quan sát thấy nó cả.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến hệ mặt trời. Hy vọng sẽ cho bạn những kiến thức bổ ích về bầu trời, vũ trụ. Để biết thêm nhiều thông tin hay và thú vị khác hãy thường xuyên truy cập vào giamaynenkhi.net các bạn nhé!
