Mưa đá là gì? Nguyên nhân và giải thích hiện tượng mưa đá

Mưa đá là hiện tượng thời tiết cực đoan, gây ra nhiều hậu quả khó lường. Vậy mưa đá là gì? Cùng tìm hiểu mưa đá là gì? Cũng như quá trình hình thành mưa đá như thế nào? Những điều cần biết để giảm thiểu thiệt hại do mưa đá gây nên. Tất cả thông tin này sẽ được chúng tôi giải đáp trong bài viết dưới đây.

Mưa đá là gì?

Mưa đá là hiện tượng nước mưa đông tụ lại thành các tảng đá, cục băng với đa dạng kích thước, hình dáng khác nhau rơi xuống chính là mưa đá. Đây là hiện tượng bị ảnh hưởng bởi các đám mây giông gây ra, khi những đợt lạnh tràn về mạnh và nhanh.

Hiện tượng mưa đá
Hiện tượng mưa đá

Các viên đá nước này có kích thước khoảng từ 5mm đến hàng chục cm. Mưa đá xảy ra khoảng 5 – 30 phút, rơi xuống cùng với mưa rào. Mưa đá thường được xuất hiện ở vùng núi và những khu vực giáp biển, giáp núi, bất kể là mùa mưa hay mùa hè.

Tại khu vực miền Bắc của nước ta thường xuyên xảy ra những trận mưa đá, chủ yếu rơi vào các tháng 3 – 5.

Nguyên nhân gây ra mưa đá?

Mưa đá xảy ra là do các dòng không khí đối lưu (dòng không khí lên suốt liên tục) làm hình thành nên mưa đá. Điển hình là những tháng thay đổi giữa mùa lạnh với mùa nóng hoặc ngược lại.

Nếu như nhiệt độ trong những đám mây lạnh hơn – 20 độ C, hơi nước ở trong mây sẽ tạo thành các hạt băng nhỏ và rơi xuống. Hạt băng nhỏ này rơi xuống gặp các tầng mây thấp sẽ biến thành giọt nước với độ lạnh dưới 0 độ C.

Các luồng không khí liên tục bốc lên cao, đưa một khối lượng lớn các giọt nước lạnh lên tầng trên của đám mây. Chúng đông kết với các hạt băng đang tồn tại ở tầng trên, khiến thể tích của các hạt băng ngày càng lớn hơn, khi trọng lượng của chúng tăng lên một mức độ nhất định nào đó thì sẽ bị rơi xuống.

Nguyên nhân gây ra mưa đá là do các dòng khí đối lưu
Nguyên nhân gây ra mưa đá là do các dòng khí đối lưu

Mưa đá mỗi khi rơi xuống các tầng mây thấp hơn sẽ được bao bọc thêm một lớp màng nước và chịu tác động của không khí bốc lên trên cao. Đến khi không khí không còn giữ được những viên đá này nữa thì chúng sẽ rơi xuống, hình thành những cơn mưa đá.

Mưa đá có những dạng nào?

Như đã nói ở trên, mưa đá có đa dạng các kích thước và hình dạng khác nhau, chung quy lại chúng có 2 dạng phổ biến sau đây:

  • Mưa dạng hạt băng: Đây là những trận mưa đá nhỏ, thường có hình cầu, hình nón, đường kính của chúng chỉ khoảng 5mm.
  • Mưa dạng hạt nước đá: Loại này có vẻ ngoài trong suốt hoặc đục một phần hay tất cả. Các viên đá có hình dáng không đều với các hình như hình nón, hình cầu với đường kính dao động từ 5 – 50mm, chúng rơi xuống từ các đám mây, có thể rơi rời rạc hay kết thành màn không đều.

Tốc độ rơi của các hạt mưa đá vào khoảng 30 – 60m/s, có viên tới 90m/s; bởi vậy chúng đặc biệt nguy hiểm, có thể gây hại cho người và động, thực vật.

Tác động của mưa đá đến đời sống của con người

Mưa đá vô cùng nguy hiểm, gây thiệt hại lớn đến của cải, đời sống của con người, động, thực vật, cụ thể như sau:

Đối với con người

Những viên đá với trọng lượng nặng và tốc độ rơi nhanh có thể gây tử vong. Mưa đã gây ra tình trạng thủng mái tôn, sập nhà cửa, hư hỏng xe cộ, ảnh hưởng đến các công trình thi công.

Mưa đá gây ra các thiệt hại lớn về người và tài sản
Mưa đá gây ra các thiệt hại lớn về người và tài sản

Bên cạnh đó, mưa đá còn là nguyên nhân khiến cho đường bị trơn trượt gây ra tai nạn giao thông, làm ảnh hưởng tới tính mạng của con người.

Đối với động vật

Mưa đá gây ra tình trạng động vật chết hàng loạt bởi vì không chịu được không khí lạnh lẽo, cũng như vì bị mưa đá rơi trúng. Điều này gây thiệt hại nặng nề về tải sản cho người dân.

Đối với thực vật

Mưa đá khiến cho các loại cây trồng, hoa quả bị dập nát, gãy cành, gãy cây, khiến cho cây không thể phát triển được tốt. Do đất bị ảnh hưởng bởi không khí lạnh, nên cây khó có thể sinh sôi, nảy nở, làm mất sự cân bằng của thảm thực vật.

Xem thêm: Mưa ngâu là gì? Mưa ngâu xuất hiện khi nào?

Lý giải lý do vì sao mưa đá chỉ xuất hiện vào mùa nóng

Mưa đá thường xuất hiện trong mùa nóng ẩm và nắng nóng gay gắt, đặc biệt là các tháng 4, 5, 6 và 9, 10, 11 bởi:

Đây là khoảng thời gian giao mùa giữa thời tiết lạnh sang nóng và ngược lại từ nóng sang lạnh. Những dòng khí đối lưu diễn ra mạnh mẽ sẽ làm hình thành nên mưa đá xuất hiện.

Mưa đá thường hay xuất hiện vào mùa nóng ẩm
Mưa đá thường hay xuất hiện vào mùa nóng ẩm

Mùa nắng gắt hàm lượng nước trong không khí thường tăng cao. Khí quyển tầng thấp nóng lên do nhận nhiều nhiệt, làm hình thành cột không khí dưới nóng trên lạnh. Đây là lúc hiện tượng không khí đối lưu diễn ra mạnh mẽ, đám mây vì tích tụ quá nhiều nước vì thế đã gây ra hiện tượng mưa đá.

Dấu hiệu và cách giúp giảm thiểu tác hại của mưa đá

Dấu hiệu để nhận biết sắp có mưa đá

Hiện tượng mưa đá khó để có thể đưa ra được những dự đoán trước, bởi đây là các biến bất thường của luồng không khí nóng và lạnh. Để nhận biết mưa đá chúng ta có thể thông qua những dấu hiệu như sau:

  • Đám mây có dạng hình bầu vú và đen sẫm lại
  • Gió thổi, giông mạnh cùng với đó là các tiếng ù ù, ầm ầm diễn ra liên tục.
  • Nhiệt độ không khí bị giảm mạnh.
  • Tiếng động mưa rơi xuống từ mái nhà phát ra tiếng lớn.

Cách giảm thiểu tác hại do mưa đá gây ra

Để giảm thiểu các tác hại do mưa đá gây ra, chung ta cần thực hiện các biện pháp phòng tránh như sau:

Đối với cây trồng, hoa quả: Bạn nên dựng mái che chắc chắn để giúp bảo vệ, hạn chế các tác động khi mưa đá rơi xuống.

Mái nhà: Cần thường xuyên kiểm tra, gia cốc lại mái ở những nơi thường xuyên xảy ra mưa đá. Nên dùng các chất liệu chịu được va đập tốt, cách âm,… làm mái dốc xuống hai bên để làm giảm lực tác động, từ đó ít gây thiệt hại hơn.

Gia cố lại nhà để đảm bảo an toàn sau những trận mưa đá
Gia cố lại nhà để đảm bảo an toàn sau những trận mưa đá

Kiểm tra nhà cửa: phần kết cấu khung mái, xà gồ đã được chắc chắn và gia cốc cẩn thận chưa. Nếu chưa bạn cần xây dựng lại để cải thiện, bảo đảm an toàn cho ngôi nhà của mình.

Nếu mưa đá xảy ra kéo dài bạn nên trú dưới gầm bàn, giường và tìm vật cứng để che đầu,.. nhằm để bảo vệ an toàn cho bản thân.

Kiểm tra chất lượng nước: Trong mưa đá có chứa độc tố rất nguy hiểm cho con người. Cho nên bạn cần kiểm tra chất lượng nước trước khi sử dụng nhằm đảm bảo an toàn.

Xem thêm: Mưa phùn là loại mưa thế nào? Mưa phùn kéo dài bao lâu?

Với những thông tin mà chúng tôi mang đến trên đây đã giúp bạn đọc trả lời được cho câu hỏi mưa đá là gì, cũng như những tác động của mưa đá đến cụo sống của con người các cách để phòng tránh hiệu quả.